“Đen” vì đi tắm trắng

Tắm trắng là loại hình dịch vụ liên quan trực tiếp đến sức khỏe con người và được quy định chặt chẽ về điều kiện hoạt động. Nhưng qua ghi nhận trên địa bàn TPHCM, hiện nay có rất nhiều cơ sở tổ chức dịch vụ này không đủ tiêu chuẩn hoạt động theo quy định của cơ quan quản lý nhà nước về thuốc và mỹ phẩm. Không thiếu tình trạng nhiều người không được đào tạo cơ bản về tắm trắng vẫn ngang nhiên hành nghề.

Kem tắm trắng tự chế
Các cơ sở thẩm mỹ, tiệm tắn trắng đang mọc lên nhan nhản dưới nhiều hình thức, từ các spa đến các tiệm cắt tóc, gội đầu…. Các tiệm làm đẹp bình dân đưa ra mức giá khá hấp dẫn, dao động từ 200.000-500.000 đồng cho toàn bộ quá trình tẩy trắng lại được tặng một hũ kem chăm sóc da. Không cần biết chất lượng như thế nào, chỉ thấy giá cả vừa túi tiền, mà lại đảm bảo có được làn da trắng hồng nên nhiều chị em phụ nữ thi nhau”lột da” cho mình.
Tại điểm cắt tóc nữ trên đường Hà Huy Giáp (Q.12, TP.HCM), bước vào quán tôi gặp ngay người phụ nữ có khuôn mặt bị nám nhiều , nhưng làn da lại trắng xanh yếu ớt. Trong vai người khách cần tư vấn tắm trắng để lấy chồng ngoại, tôi được chị vừa làm móng vừa tỉ tê chuyện đời mình.
Chị kể thời con gái phải đi làm osin đến khi chị học được nghề làm móng, sau này nữa là cắt tóc, gội đầu. Trong quá trình đi khắp nơi kiếm sống với nghề làm móng dạo, vô tình chị học được cách pha chế nhiều loại kem làm trắng da.

Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa

Chị nói”tắm trắng dễ lắm, chị mua kem ở ngoài chợ về rồi trộn lại với nhau để bán cho khách có nhu cầu dưỡng da sau khi tẩy trắng. Nhưng em yên tâm, kem cũng thuộc loại tốt” Khi được tôi hỏi quy trình tắm trắng thế nào, chị hơi ngại ngần nhưng cũng trả lời “Ban đầu em ra đây chị bôi thuốc lột, loại thuốc này khi nào có người làm chị mới trộn lại với nhau, do là bí quyết nghề nghiệp nên chị không tiết lộ được. Sau đó em về nhà, ngày mai ra tiệm chị lột da chết cho, rồi mỗi ngày em đầu bôi kem dưỡng chị đưa. Đảm bảo da em lúc nào cũng trắng mịn. Hũ thuốc tẩy da chị chỉ lấy em giá mềm là 200 ngàn, còn kem thì 150 ngàn, nếu em làm thêm dịch vụ “Tắm trắng cát siêu tốc” thì tất tần tật  chị chỉ lấy em 500 ngàn. Vì tiệm chị trong hẻm nên chỉ lấy giá em như thế, chứ em mà vào các thẩm mỹ viện kia xem, họ chem. Cho phải mấy triệu”
Rồi như thấy tôi chưa tin lắm, chị lấy một hũ nhựa đựng kem màu nâu nhạt rồi bôi vào tay tôi, chị nói ”Không tin mai em lột lớp da này mà xem, trắng hơn da bình thường của em là cái chắc” Ngồi được 5 phút thì chỗ bôi lem ở cánh tay nóng ran, lại thấy khó chịu nên tôi phải vội vàng rửa sạch bằng nước lạnh.
Các loại kem tẩy trắng, tắm trắng đang được bày bán công khai ở các chợ lớn nhỏ hay trong các tiệm mỹ phẩm, cắt tóc. Chị T, một chủ tiệm bán mỹ phẩm ở chợ Việt Lập, Bình Dương cho biết các loại kem tắm trắng này có giá rất mềm, loại nào cũng có khoảng từ 20.000 đến 80.000 đồng. Chỗ chị thường nhập kem đã pha chế từ các tỉnh miền tây như Cần Thơ, Đồng Tháp. Các hàng cao cấp hơn chủ yếu của Trung Quốc và Thái Lan. Nếu tiến hành tẩy trắng thì sau khi lớp da ngoài đã lột xong, cần phải mua thêm kem dưỡng sử dụng thường xuyên, các loại kem dưỡng này cũng đủ chủng loại, đa số là hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Tiền mất tật mang
Gần đây có nhiều trường hợp bệnh nhân phải nhập viện gấp vì tắng trắng không đảm bảo chất lượng. Em N.N.B 15 tuổi (Châu Thành) dung mỹ phẩm tẩy trắng da mua hiệu T.M và chỉ sau 6 giờ đã bị tai biến nặng, sau đó em đã tử vong tại bệnh viện Sa Đéc (Đồng Tháp).
Mới nhất ở phường Thanh Bình, Biên Hòa, một cô gái 19 tuổi vì lột trắng da toàn thân mà phải vào bệnh viện Đồng Nai cấp cứu  do suy hô hấp, toàn thân lạnh toát trong khi thân nhiệt lại tăng trên 40oC. Nguyên nhân: cô tắm trắng da tại một tiệm uốn tóc, người ta dùng chanh chà xát lên da, sau đó bôi hỗn hợp kem chua trộn với kem trắng da, kem dưỡng da và mấy viên vitamin A,C,E nghiền nát. Kết quả là ngày hôm sau, cô gái thấy khắp người sưng đỏ, lúc nóng, lúc lạnh.
Không chỉ các tỉnh phía Nam, ở ngoài Bắc cũng đang tràn lan dịch vụ tắm trắng. Mới đây nhất, các báo đưa tin trường hợp chị Chu Thị Lan (Vĩnh Phúc) tìm tới Trung tâm thẩm mỹ viện Nhật LINH (147 Bà Triệu, TP Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc) để tắm trắng, tẩy tế bào da chết toàn thân. Sauk hi nghe nhân viên tư vấn dung mỹ phẩm, chị Lan đã chọn các mỹ phẩm và dịch vụ với chi phí trọn gói là 9 triệu đồng. Sau đó nhân viên đưa chị Lan lên tầng 3 đắp thuốc lên mặt và khắp cơ thể. Sau khi đắp được khoảng 2 giờ, chị Lan thấy bòng rát khắp người, choáng váng, khó thở, mờ mắt và ù tai. Sau 2 giờ tắm trắng ở Trung tâm thẩm mỹ, chị Lan đã phải nhập viện cấp cứu với triệu chứng khó thở, tức ngực, bỏng rát, sưng phồng khắp người. Cũng may chị Lan nhập viện kịp thời nên cứu được tính mạng. Điều đáng buồn là chị đã không những không có được làn da như mong đợi mà ngay cả làn da ban đầu cũng không còn.
Chất tẩy trắng da siêu tốc có thành phần cơ bản bình thường là một chất có tính kiềm như rượi hoặc một chất có tính axit như các AHA (axit glycolic, lactric, malic…), các axit tẩy mạnh hơn (axit trichloracetic, salicylic – tương tự thuốc aspirin). Để khách hàng yên tâm là có thành phần dưỡng da, người ta sẽ cho thêm một số vitamin B, C, PP, E….Ngoài ra không thể thiếu Corticoid nhằm kháng viêm, giảm kích ứng, làm dịu da. Do đó, chất tẩy trắng siêu tốc thường là một hỗn hợp tự pha trộn bằng cách cà nhuyễn những viên thuốc có chứa thành phần trên rồi quậy với một dung dịch kiềm hoặc axit. Hỗn hợp này sẽ được rỉ tai là “bí quyết” hay “công thức gia truyền”.
Da của chúng ta có pH từ 4.5-5.5. Các hỗn hợp có tính kiềm hoặc axit mạnh sẽ gây phồng xốp và bong tróc tế bào của các lớp da từ ngoài vào trong, tùy nồng độ và độ mạnh mỗi chất. Sauk hi tẩy, lớp da non sẽ lộ ra và cho ta ảo giác có một làn da mịn như da em bé. Lớp da non này bị mất đi hàng rào bảo vệ bên ngoài sẽ rất dễ bị bắt nắng, sạm đen, mất nước, nhăn chùng….

Tác hại của tẩy trắng
Bác sĩ Nguyễn Trọng Hào, Phó trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da liễu TP.HCM cho biết: “Tẩy trắng chắc chắn có sử dụng hóa chất, do vậy việc tẩy trắng thường gây những tác hại tức thì và tác hại lâu dài. Tác hại tức thì thông thường là viêm da tiếp xúc kích ứng, viêm da tiếp xúc dị ứng. Triệu chứng ngay sau đó hoặc vài giờ sau khi tẩy là ngứa, đỏ, rát da. Về lâu dài rõ rang những hóa chất sẽ làm thay đổi cấu trúc, làm mất sắc tố của da, có tác hại như teo da, bỏng da, giãn mạch. Nặng hơn nữa thì hóa chất thấm vào người, hấp thụ toàn thân có thể sẽ gây nhiễm độc toàn bộ cơ thể. Bệnh viện Da liễu TP.HCM thường xuyên tiếp nhận những bệnh nhân do hậu quả của việc tắm trắng ở cả hai dạng”
Chính vì vậy, việc lựa chọn đúng cơ sở thẩm mỹ để làm đẹp là rất quan trọng, phải tỉnh táo để tránh trường hợp tiền mất tật mang.
Những hóa chất làm thay đổi da một cách tức thì như vậy về lâu về dài sẽ để lại những biến chứng tiềm ẩn. Để có làn da đẹp, chúng ta nên giữ gìn bằng cách tránh những yếu tố môi trường có khả năng gây hại cho da, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, nghỉ ngơi đầy đủ. Còn nếu muốn có sự can thiệp từ bên ngoài, chị em cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa da liễu, bác sĩ sẽ tùy vào tình trạng da của bệnh nhân mà đưa ra lời khuyên cũng như biện pháp điều trị tốt nhất để bệnh nhân có làn da khỏe mạnh hơn.